Almanya’da Dinler Arası Diyalog: Görünüş ve Gerçek

Yazarlar

  • Ahmet İnam Ditib ZSU

DOI:

https://doi.org/10.55205/jocsosa.21202372

Anahtar Kelimeler:

Diyalog- İslamofobi- Irkçılık- Alman İslam- Dini Cemaatler

Özet

Tarih boyunca insanların birbirleriyle ilişkileri, tarafların muhataplarını tanımalarıyla mümkün olabilmiştir. Barış ve huzura giden süreç de diyalogdan ve onun en temel unsuru olan ‘yüz yüze’ iletişimden geçer. Tarihte bunun en güzel örneği Hz. Muhammed’in (sav.) Medine’de yaşayan ve henüz Müslümanlığı kabul etmemiş topluluklarla kurduğu yüz yüze ilişkiler ve onlarla yaptığı “Medine Vesikası” olarak bilinen sözleşmedir. Bu sözleşme, sonraki Müslüman ve gayri Müslim toplumlarda etnik ve dinî farklılıklardan doğan sorunlarda referans teşkil etmiştir. Bu doğrultuda Osmanlı Devleti’ndeki gayrimüslimler de “Millet Sistemi” adı verilen hukuki sistemde dinlerini ve kültürlerini yaşayabilmişlerdir. Diyalogun sağlıklı gerçekleşmesi bazı şartlara bağlıdır. Her şeyden önce taraflar eşit mertebeden diyalog kurmalıdır. Bunun yanında taraflar muhataplarının razı olmayacakları beklentilere girmemelidir. Önemli bir şart da tarafların dürüst olmasıdır. Mesela, Müslümanların sorunlarını çözmek için değil de kendi menfaatleri için diyalog çalışmaları yapan FETÖ gibi yapılanmaların dürüst olmadığı ve bu sebeple Müslümanların geneline zarar verdikleri aşikârdır. Diyalog sorunlarına başka bir örnek de Alman İslam Konferansı çerçevesinde yapılan çalışmalarda dışarıdan Müslümanların iç/ dini meselelerine gibi müdahale edilmesidir. Bugün Almanya’da yaklaşık 5 milyon Müslüman yaşamaktadır ve bu da toplumun yaklaşık % 6’sını oluşturmaktadır. Dolayısıyla göz ardı edilemeyecek büyük bir Müslüman nüfusa sahip Almanya’da birçok sebepten kaynaklanan sorunların çözümünde devlet ve (Alman) toplum(u) için olduğu kadar Müslüman kesim için de diyalog son derece önemlidir. Ancak sorunlara çözüm için yapılan diyalog faaliyetleri hiç de sorunsuz yürümemektedir. Daha açık bir ifadeyle Müslümanlarla bilhassa üst düzeyde yürütülen diyalog çalışmaları hedefleri ve yöntemi bakımından Müslümanlar nezdinde sancılı geçmeye devam etmektedir.

Kaynakça

Hüseyin İnan, “Schlechter Dialog” ist besser als kein Dialog!”, içinde Dialog im Wandel. Der Christlich-islamische Dialog. Anfänge – Krisen – Neue Wege (editör Bernd Neuser), Neukirchen-Vlyn, 2006, ss. 80-112.

“The Global Religious Landscape”, https://www.researchgate.net/publication/259938665_The_Global_Religious_Landscape (Erişim tarihi: 28 Nisan 2022).

“Dünyadaki Yahudi nüfusu 14,7 milyon”, https://www.salom.com.tr/haber/107968/dunyadaki-yahudi-nufusu-147-milyon (Erişim tarihi: 28 Nisan 2022).

Gritt Klinkhammer, Hans Ludwig Frese [vb.], Interrelligiöse und interkulturelle Dialoge mit MuslimInnen in Deutschland, Universität Bremen, 2011.

“Islam in Deutschland”, https://bmi.bund.de/DE/themen/heimat-integration/staat -und-religion/islam-in-deutschland/islam-in-deutschland-node.html (Erişim tarihi: 28 Nisan 2022).

Claudius Seidl, “Islam-Debatte, Jüdisch, ehrenhalber?”, Frankfurter Allgemeine, https://m-faz-net.cdn.ampproject.org/v/s/m.faz.net/aktuell/feuilleton/juedisch-christliche-tradition-in-deutschland-15521226.amp.html (Erişim tarihi: 28 Nisan 2022).

Dietrich Thränhardt, Karin Weiss, “Die Einbeziehung des Islam in Deutschland zwischen Integrations- und Religionspolitik”, Staat und Islam – Interdisziplinäre Perspektiven (editör Uwe Hunger, Nils Johann Schröder) içinde, Springer Verlag, 2016.

“Die sind enttäuscht”, https://taz.de/Die-sind-enttauscht-/!654273/ (Erişim tarihi: 29 Nisan 2022).

“Die Deutsche Islamkonferenz (DIK) – eine Chronologie”, https://www.islamiq.de/2021/09/27/die-deutsche-islamkonferenz-dik-eine-chronologie/ (Erişim tarihi: 29 Nisan 2022).

"Siyasetçiler İslam’ın Dışlanmasında Politik Bir Sermaye Buluyor ”, https://perspektif.eu/2016/09/01/siyasetciler-islamin-dislanmasinda-politik-bir-sermaye-buluyor/ (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2022).

Ahmet Aslan, Almanya’da İslam ve İslam’ın Kurumsal Temsili, İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 7, Sayı: 15, 2019, ss. 1-40.

Ahmet Inam, “Der Islam gehört wieder zu Deutschland, oder?” https://www.trtdeutsch.com/meinung/der-islam-gehort-wieder-zu-deutschland-oder-7850815, (Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022).

“Gehört der Islam zu Deutschland?”, https://www.deutschlandfunk.de/gehoert-der-islam-zu-deutschland-100.html (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2022).

Ahmet Inam, “Das Dialog Diktat”, https://www.islamiq.de/2019/06/01/das-dialog-diktat/comment-page-3/ (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2022).

Ahmet Inam, “Alman İslam’ı ve İslam’ın “Konstantinleştirilmesi”ne Dair”, https://perspektif.eu/2018/11/01/alman-islami-ve-islamin-konstantinlestirilmesi/#_ftnref1 (Erişim tarihi: 27 Nisan 2022).

“WDR stellt Nemi El-Hassan nicht als Moderatorin ein”

https://www.faz.net/aktuell/feuilleton/medien/wdr-stellt-nemi-el-hassan-nicht-als-moderatorin-von-quarks-ein-17615081.html (Erişim tarihi: 26.04.2022).

“Antisemitismus in der BDS-Kampagne”, https://www.bpb.de/themen/antisemitismus/dossier-antisemitismus/328693/antisemitismus-in-der-bds-kampagne (Erişim tarihi: 28.04.2022).

Fabian Wolff, “Nur in Deutschland”, https://www.zeit.de/kultur/2021-04/judentum-antisemitismus-deutschland-israel-bds-fabian-wolff-essay?utm_referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.de%2F (Erişim tarihi: 28.04.2022).

“Die Ditib und der interreligiöse Dialog, Belastete Verständigung”, https://de.qantara.de/inhalt/die-ditib-und-der-interreligioese-dialog-belastete-verstaendigung (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2022).

https://www.tagesspiegel.de/politik/moscheeverband-ditib-die-folgen-der-spitzelei-fuer-die-tuerkei/19247224.html.

https://daserste.ndr.de/panorama/archiv/2017/Staat-im-Staate-tuerkische-Beamte-in-deutschen-Moscheen,ditib158.html (Erişim tarihi: 28.04.2022).

https://www.tagesspiegel.de/themen/agenda/muslime-in-deutschland-der-islam-wird-bunter/23837090.html.

https://www.deutschlandfunk.de/islam-in-deutschland-initiative-saekularer-islam-stellt-100.html (Erişim tarihi: 25.04.2022).

https://www.deutschlandfunk.de/islam-in-deutschland-initiative-saekularer-islam-stellt.1773.de.html?dram:article_id=441957;

https://www.deutschlandfunk.de/islam-wir-brauchen-ein-aufgeklaertes-islamverstaendnis.886.de.html?dram:article_id=433158 (Erişim tarihi: 25.04.2022).

“Antwort der Bundesregierung, Die Zentren für Islamische Theologie und die Konzeption der Beiräte”, https://dserver.bundestag.de/btd/18/130/1813059.pdf (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2022).

“Die Zentren für Islamische Theologie und die Konzeption der Beiräte”, https://dip.bundestag.de/vorgang/.../82379 (Erişim tarihi: 01.05.2022).

“Ankara wird das Institut nicht steuern”, https://www.tagesspiegel.de/wissen/streit-um-beirat-der-berliner-islam-theologie-ankara-wird-das-institut-nicht-steuern/24040946.html (Erişim tarihi: 01.05.2022).

“Antwort der Bundesregierung, Die Zentren für Islamische Theologie und die Konzeption der Beiräte”, https://dserver.bundestag.de/btd/18/130/1813059.pdf (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2022).

“Streit um Islam-Auslegung überschattet Gauck-Besuch in Münster”, https://www.derwesten.de/region/streit-um-islam-auslegung-ueberschattet-gauck-besuch-in-muenster-id8712752.html (Erişim tarihi: 25.04.2022).

“Neue Wiener Dokumentationsstelle legt Finger in die Wunde”, https://www.domradio.de/artikel/neue-wiener-dokumentationsstelle-legt-finger-die-wunde-theologe-khorchide-ueber-die-gefahr (Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022).

“Islamische Theologie wird erstmals evaluiert”, https://www.deutschlandfunk.de/hochschulangebot-islamische-theologie-wird-erstmals-100.html (Erişim tarihi: 25.04.2022).

“Warum eine kritische Haltung zum Islam den Grünen gut tut”, https://www.sueddeutsche.de/politik/parteitag-der-gruenen-warum-eine-kritische-haltung-zum-islam-den-gruenen-gut-tut-1.2748084 (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2022).

“Gewalt im Koran”, https://aktuelles.uni-frankfurt.de/gesellschaft/gewalt-im-koran/ (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2022).

“Wir brauchen ein aufgeklärtes Islamverständnis”, https://www.deutschlandfunk.de/islam-wir-brauchen-ein-aufgeklaertes-islamverstaendnis-100.html (Erişim tarihi: 01 Mayıs 2022).

İndir

Yayınlanmış

2023-03-31

Nasıl Atıf Yapılır

İnam, A. (2023). Almanya’da Dinler Arası Diyalog: Görünüş ve Gerçek. Cihannüma Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 2(1), 9–32. https://doi.org/10.55205/jocsosa.21202372

Sayı

Bölüm

Araştırma Makaleleri